Jeżeli chcesz być informowany o aktualnościach w serwisie, podaj swój adres e-mail.
Subskrypcja
dopisz wypisz
Klauzula na temat danych osobowych
Gmina Sławatycze - Samorządowy Portal Internetowy

Tradycja - Brodacze

 

Strój "brodacza"

Twarz brodacza okryta była pomarszczoną maską ze skóry oraz długą brodą i wąsami. Usta i otwory na oczy oblamowane były czerwonym materiałem. Na głowie brodacza znajdował się wysoki kapelusz ok. 80 cm ozdobiony kolorowymi kwiatami z bibuły i bardzo długimi wstążkami. Okrycie wierzchnie stanowił długi kożuch barani, odwrócony futrem na zewnątrz. Garb i długi kij w ręku były oznakami starości, wielkiego wysiłku, jaki trzeba było znieść w ustępującym roku. Ręce i nogi owinięte były słomą podwiązane powrósłami.

Różne regiony kraju, a nawet poszczególne wsie i miasteczka, mają swoje zwyczaje związane z różnymi uroczystościami w ciągu roku. Takim oryginalnym i bardzo ciekawym zwyczajem, zarówno dla miejscowej ludności, jak przybyszów jest sławatycki zwyczaj pożegnania starego roku przez brodaczy.

Brodacze to lokalna nazwa przebierańców, którzy w ostatnich 3 dniach grudnia w okresie kiedy żegna się stary rok, nakładają specjalne stroje i paradują w nich po ulicach Sławatycz.

Określenie „ brodacze” pochodzi od bardzo długich bród z  lnianego włókna, jakie przyczepiali sobie miejscowi przebierańcy. Symbolizowały one długie życie, duże doświadczenie oraz bogactwo przeżyć.

Zwyczaj ten jest bardzo stary. Najstarsi mieszkańcy Sławatycz (90 lat) mówią, że o brodaczach odpowiadali im dziadkowie.

Przygotowywania strojów rozpoczęły się z początkiem adwentu. Dziewczęta robiły piękne kwiatki z kolorowymi bibułkami, a chłopcy wykonywali maski i poszukiwali odpowiednich kożuchów.

Aby zabawa dłużej trwała, najpierw tj. po Świętach Bożego Narodzenia za brodaczy przebierają się dzieci. Starsi 2-3 dni przed zakończeniem roku kolędowali, a zebrane pieniądze przeznaczali na cele społeczne jak: budowę Domu Ludowego, zakup motopompy strażackiej, samochodu strażackiego, czy też organów kościelnych.

W dniu 31 grudnia w godzinach popołudniowych rozpoczynali kolędowanie połączone ze składaniem życzeń.

Kolędowanie najczęściej rozpoczynali w dwóch grupach od ul. Kodeńskiej i od ul. Włodawskiej w kierunku kościoła, gdzie się spotykali i uczestniczyli w  nabożeństwie kończącym mijający rok. Brodacze z ul. Włodawskiej, śpiewali kolędy "Wesołą nowinę dziś ogłaszamy", a z ul. Kodeńskiej: "Powstań Dawidzie". Jednocześnie składali życzenia.

A to słowa życzeń podane przez Leonarda Chomczewskiego (lat 73):

O, tej dobie leży w żłobie Syn Wiekuisty z Panny Przeczystej. Ta Dziewica porodziła Królewicza. Osioł z wołem pod okołem Nisko podają, pasterze grają. Trzej Królowie swoje zdrowie Niosą z pieśniami, baśniami, Bośmy pokłon dali z serca swego Szanujmy jego!

Jeżeli w jakimś domu była żałoba, brodacze dom ten omijali w ten sposób szanując pamięć zmarłego.

Dawniej brodacze byli bardziej oczekiwani przez społeczeństwo Sławatycz i  okolicznych miejscowości (są tylko w Sławatyczach) nie było telewizji, dyskotek i dorosłych brodaczy było 30 - 40 i więcej.

W latach okupacji i stanie wojennym też było ich sporo. Obecnie jest ich mniej i tylko dzięki dyrektorowi GOK Bolesławowi Szulejowi, który tradycje podtrzymuje, urządzając konkursy z nagrodami, na najładniejszy strój brodacza: chroni ją i pielęgnuje popularyzując wśród dzieci i młodzieży.

Brodacze na ulicach Sławatycz

Warto podtrzymać tę tradycję chronić i pielęgnować oraz popularyzować wśród dzieci i młodzieży, oby „brodacze – przebierańcy nie zniknęli z naszych ulic. Zwyczaj ten prezentowany jest co roku przez różne stacje telewizyjne i radiowe oraz prasę.

INTERmedi@
piątek, 29 marca 2024
poprzedni miesiąc następny miesiąc
pn wt śr czw pt so nd
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
imieniny
Marka, Wiktoryny, Zenona
Gmina Sławatycze
Rynek 14‚ 21-515 Sławatycze‚
pow. bialski woj. lubelskietel.: 83 378 33 58‚ fax: 83 378 33 13 email: gmina@slawatycze.pl
http://slawatycze.plNIP: 537-234-94-92
Licznik odwiedzin:
5 779 269
Dzisiaj:
13
Gości on-line:
0
Twoje IP:
18.207.104.87
Poprawny HTML 4.01 TransitionalPoprawny arkusz CSSPoprawne kodowanie UTF-8
projekt i hosting: INTERmedi@  |  zarządzane przez: CMS - SPI